728 x 90

زمامداری مصدق، نمونه‌یی از یک حکومت مردمی

مصدق
مصدق

(به‌مناسبت ۲۹اسفند، سالروز ملی شدن صنعت نفت)

 «این ملت آنجا که پای شرافت و استقلال مملکت در میان باشد، مرگ را بر زندگانی آلوده به ننگ و رسوایی ترجیح می‌دهد و به هیچ قیمت از ادامه نهضتی که آن را به بهای خون فرزندان خود خریده است، باز نخواهد ایستاد. (مصدق - ۳۰تیر ۱۳۳۱- رادیو ایران)

۶۶سال پیش در ۲۹اسفند ۱۳۲۹قانون ملی شدن صنعت نفت ایران در مجلس سنا تصویب شد.

سالروز ملی شدن صنعت نفت، بار دیگر نام و یاد مصدق بزرگ پیشوای نهضت ملی ایران را زنده می‌کند. ابتکار شجاعانه‌یی که با رنج و کوشش بسیار از جانب مصدق و یاران پاکبازش هم‌چون دکتر حسین فاطمی شهید محقق شد.

«شاه او را محاکمه کرد و خمینی از سیلی خوردنش شکرگزاری کرد، رژیم شاه او را تبعید کرد و آخوندها گردآمدن بر سر مزارش را منع کرده و حتی نام او را بر خیابانهای تهران تحمل نکردند. با این‌همه نام او در دل هر ایرانی احترام برمی‌انگیزد، ایستادگی او بر سر منافع مردم ایران ستودنی است و زمامداریش الگوی دموکراسی برای نسل‌های پیاپی است». (مریم رجوی – ۲۹اسفند ۹۵)

 

مصدق در راه ملی شدن صنعت نفت

قانون ملی شدن صنعت نفت ایران در آخرین روز سال ۱۳۲۹به‌تصویب سنای ایران رسید. به‌گفته مصدق، دکتر حسین فاطمی نخستین کسی بود که پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت در سراسر ایران را ارائه داد. در متن پیشنهادی اعضای کمیسیون نفت مجلس شورای ملی به ریاست دکتر محمد مصدق آمده بود:

«به نام سعادت ملت ایران و به‌منظور کمک به تأمین صلح جهانی ما پیشنهاد می‌کنیم که صنعت نفت در سراسر کشور بدون استثناء ملی اعلام شود». بدین ترتیب روز ۲۹اسفند ۱۳۲۹به‌عنوان روز تاریخی ملی‌ شدن صنعت نفت ایران در حافظه ملت ایران باقی ماند. مصدق بلافاصله پس از نخست‌وزیری اجرای خلع‌ید از انگلیسی‌ها را در دستور کار قرار داد.

… مهرماه ۱۳۳۰لحظه بازگشت کارشناسان نفتی بریتانیا از ایران. این در واقع آغازی بود بر اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت ایران. وقتی دولت محمد مصدق کارشناسان شرکت نفت ایران و انگلیس را خلع کرد و یک هفته به آنها مهلت داد تا خاک ایران را ترک کنند.

 

صنعت نفت ایران تا پیش از این در انحصار شرکت نفت ایران و انگلیس بود که بیش از ۸۰٪ سود حاصل از فروش این طلای سیاه تا قبل از ملی شدن صنعت نفت ایران به حساب این شرکت بریتانیایی سرازیر می‌شد.

با روی کار آمدن حکومت ننگین ولایت فقیه، نفت ایران توسط آخوندها و پاسداران دزد و غارتگر به یغما رفت و تاراج شد. آخر خمینی، بنیانگذار همین ولایت سفیانی، خودش گفته بود که:

«مسیر ما مسیر نفت نیست. نفت پیش ما مطرح نیست ملی کردن نفت پیش ما مطرح نیست. این اشتباه است. ما اسلام را می‌خواهیم. اسلام که آمد نفت هم مال خودمان می‌شود مقصد ما اسلام است. مقصد ما نفت نیست تا اگر یک نفر نفت را ملی کرده اسلام را کنار بگذاریم برای او سینه بزنیم». (خمینی ـ صحیفه نور جلد 6ص 258)

اما قانون ملی شدن صنعت نفت ایران مخالفی بزرگ داشت: بریتانیا

 

مصدق پیروزی بزرگ

با شکایت دولت انگلیس از دولت ایران در شورای امنیت سازمان ملل، مصدق به نیویورک رفت و به دفاع از حقوق ایران پرداخت.

نتیجه به‌نفع ایران شد و شورای امنیت دلایل ایران در رد شکایت انگلستان را پذیرفت.

یک‌سال بعد دکتر مصدق به دادگاه لاحه رفت تا در آنجا به شکایت شرکت انگلیسی پاسخ دهد.

مصدق در دادگاه بین‌المللی لاهه

در آنجا نیز دادگاه بین‌المللی لاهه که در رأس آن یک قاضی انگلیسی به نام «سر آرنولد مک‌نایر» بود، شکایت بریتانیا را وارد ندانست و مصدق در احقاق حق ملت ایران به پیروزی دست یافت. وکالت ایران در این پرونده را دکتر هانری رولن، رئیس سابق مجلس سنای بلژیک، برعهده گرفت.

مردم محروم ایران این پیروزی بزرگ را جشن گرفتند.

مریم رجوی درباره این رویداد بزرگ و مقایسه آن با پیروزی خروج مجاهدین از لیست سازمانهای ممنوعه گفته بود:

«فراموش نکنید که دولت انگلستان نیز به‌دنبال شکایت پارلمانترهای خود به دادگاه در نهایت به‌دنبال احکام دادگاههای کشور خود و رأی یکپارچه مجلسین، مجاهدین را از لیست سازمانهای ممنوعه خارج ساخت. این پیروزی بی‌سابقه در تاریخ ایران را می‌شود با پیروزی مصدق و مردم ایران در دادگاه لاهه که در مقابل انگلستان بر سر ملی شدن نفت کسب کرد، مقایسه کرد. در آن دادگاه حکم از سوی یک قاضی باشرف انگلیسی صادر شد». مصاحبه بامریم رجوی ـ1387

کودتای ۲۸مرداد

اما استعمار و ارتجاع به سرکردگی آخوند کاشانی این پیروزی بزرگ مردم ایران را برنتافتند. کمتر از ۲سال بعد از ملی شدن صنعت نفت، دولت ملی دکتر محمد مصدق با کودتای ۲۸مرداد ۱۳۳۲سقوط کرد و رهبر نهضت ملی نفت ایران راهی زندان شد و بعد تا پایان عمر در تبعید و حصر خانگی ماند. ولی نفت ایران ملی ماند و فصل تازه‌یی در تاریخ معاصر ایران باز شد.

خمینی دجال در پشتیبانی و تأیید کودتای ننگین ۲۸مرداد گفته بود: «اگر [مصدق] مانده بود سیلی را بر اسلام می‌زد. عرض کردم، این سیلی خواهد خورد و طولی نکشید که سیلی را خورد». (خمینی ـ صحیفه نور جلد 15ص 15)

مریم رجوی درباره این توطئه استعماری - ارتجاعی خطاب به نمایندگان مجلسین انگستان گفته بود:

«تاریخچهٴ روابط انگلیس با ایران، به‌طور فشرده عبارتست از یک دورهٴ طولانی مناسبات استعماری، از جمله خصومت با دولت ملی دکتر مصدق، و ایفای نقش فعال در کودتا و سرنگونی آن در حمایت کامل از دیکتاتوری سلطنتی». (مریم رجوی ـ هفتم بهمن 1392 )

 و بدین ترتیب ارتجاع مذهبی در کنار استبداد و استعمار؛ چهره کریه خود را علیه آزادی؛ دموکراسی و حاکمیت ملی نشان دادند. چند روز بعد از کودتا؛ آخوند کاشانی در پاسخ به سؤال خبرنگار مصری که پرسیده بود؛ آیا مصدق برای برقراری رژیم جمهوری فعالیت می‌کرد؟ گفته بود: "آری او برای برقراری رژیم جمهوری فعالیت می‌کرد". در مصاحبه دیگری با خبرنگار "اخبار الیوم" در ۱۷شهریور ۱۳۳۲با صراحت حکم به اعدام مصدق می‌دهد و می‌گوید: «طبق شرع شریف اسلامی مجازات کسی که در فرماندهی و نمایندگی کشورش در جهاد خیانت کند؛ مرگ است».

 

مصدق از نگاه خمینی

خمینی دجال که از تبار مرتجعینی چون شیخ فضل‌الله و آخوند کاشانی بود، هیچ‌گاه در طول حیات ننگین خود، کینه و دشمنی خود را نسبت به مصدق بزرگ پنهان نکرد:

«آقایان سر یک ملی شدن چیز [نفت] امروز دیدید که التماس می‌کنند که بگذارید یک قدری بگذرد یک قدری بگذرد ببینیم ملی چطوری است. ما چقدر سیلی از این ملیت خوردیم من نمی‌خواهم بگویم که در زمان ملیت در زمان آن کسی که این همه از آن تعریف چه سیلی به ما زد آن آدم... ما از اینها ضربه دیده‌ایم ما اسلام را می‌خواهیم غیراسلام را نمی‌خواهیم مجلس باید اسلامی باشد مجلس باید افکارش افکار اسلامی باشد تا ما بتوانیم چه کنیم». (خمینی ـ صحیفه نور جلد 12ص 256)

 

مصدق پیشوای بزرگ نهضت ملی

کار بزرگ مصدق در ملی کردن صنعت نفت از افتخارات فراموش‌نشدنی تاریخ ایران است که جهان را به‌تحسین و احترام برانگیخته است.

مجله تایم چاپ انگلیس درباره مبارزه و مقاومت مصدق در ملی کردن صنعت نفت نوشت: «وجود نحیف دکتر مصدق از کوه البرز استوارتر و از نفت آبادان سوزان‌تر است». موفقیت دکتر مصدق در ملی کردن صنعت نفت، نام ایران و نهضت ملی ایران که اسباب آن را فراهم کرده بود، در جهان پرآوازه نمود و دکتر مصدق به‌عنوان رهبر نهضتی که توانسته با ملی کردن نفت، یک امپراتوری بزرگ را به‌زانو در آورد، شهره آفاق نمود.

دکتر مصدق با رهبری این مبارزه، آموزگار استقلال‌طلبی، سازش‌ناپذیری و میهن‌پرستی ملت ایران و ملت‌های خاورمیانه شد. شایان ذکر است که «در نهضت ملی کردن نفت ایران به رهبری مصدق، زنان ایرانی از حامیان این جنبش بودند و با کمکهای بی‌دریغ خود حمایت قابل‌توجهی از آن به‌عمل آوردند». مریم رجویـاسلام، زنان و برابری

 

«یک قرن پیش، مجاهدان مشروطه در پی »عدالت، حریت، مساوات و اتحاد» بودند. سپس مصدق بزرگ بپاخاست که می‌گفت: مقصود این است که مردم در نیک و بد امور شرکت کنند و مقدرات مملکت را به دست گیرند». مریم رجویـپاریس ـ ۲۳خرداد ۱۳۹۴

 

اکنون نسل جوانی که امروز در دهها شهر ایران به‌قیام برخاسته است، با الهام از مصدق و مجاهدین، در پی این پرسش بزرگ است که: در ایران با این فرهنگ پربار و پیشرفته و با این همه منابع مادی و انسانی، چرا نباید یک دولت دموکراتیک برقرار شود؟ این پرسش اساسی، مردم ایران را برای به‌دست آوردن آزادی و دموکراسی و برابری بی‌تاب کرده است.

چرا که به گفته مریم رجوی خطاب به جوانان میهن: «حقیقت این است که شما نیروی جوان و نوجوی ملتی هستید که از پشتوانهٴ یک قرن مبارزه برای آزادی، از انقلاب مشروطه تا نهضت ملی به رهبری مصدق بزرگ، برخوردارید و از نظر مبارزاتی و ظرفیت تغییر و دگرگونی، در زمرهٴ سرشارترین و داراترین ملت‌های جهانید. مریم رجوی-۵تیرماه ۱۳۹۱در ویلپنت پاریس

 

آخر مصدق گفته بود: «تا نفس دارم برای آزادی و استقلال این مملکت مبارزه می‌کنم».

«ما نیز تا نفس داریم برای سرنگونی رژیم ولایت فقیه و برآوردن آرزوی ملت‌مان برای ساختن جامعه آزاد و آباد و بدون تبعیض مبارزه می‌کنیم». مریم رجوی-برای آزادی از مصدق تا قیام دی ۹۶

 

										
											<iframe style="border:none" width="100%" scrolling="no" src="https://www.mojahedin.org/if/d39cd531-4188-4e4c-ab34-1f95ecb9b8f9"></iframe>
										
									

گزیده ها

تازه‌ترین اخبار و مقالات